Onderzoek van de isolatieweerstand is voorwaarde voor veilig gebruik van het netwerk

De isolatieweerstand is een kenmerkende parameter van een elektriciteitsnetwerk en een van de belangrijkste criteria voor de beoordeling van zijn kwaliteit en veiligheid. Controle van de isolatietoestand komt voort uit wettelijke voorschriften en omvat periodieke controle van de installaties in gebouwen.

Meting van de isolatieweerstand levert informatie op over de toestand van het diëlektricum dat de onder spanning staande kabels scheidt van elkaar en van de aarde, zowel in elektrische apparaten als in elektriciteitsnetwerken.

Wanneer zijn de verkregen resultaten juist?

Voor het meten van de isolatieweerstand is een gewone ohmmeter niet voldoende. Het is noodzakelijk om een gespecialiseerde meter te gebruiken. Om het merendeel van de verschijnselen te onderzoeken moet het systeem namelijk worden blootgesteld aan een hoge meetspanning (250 V - 2,5 kV), en niet slechts een paar volt, zoals in een multimeter. Meetbereiken tot 20 GΩ zijn noodzakelijk (afb. 1).

Uit welke elementen bestaat een meetsysteem?

Isolatieweerstand is niet alleen de meting van de weerstand tussen twee aders in een kabel. Het gaat ook om de oppervlakteweerstand van de isolator, afhankelijk van de reinheid van de oppervlakte. Naast de weerstand tussen de aders van de kabel is ook de weerstand tussen elk van de aders en de aarde van belang.

Hierdoor ontstaat een complex meetsysteem (afb. 2).

Bij een hoge spanning in het netwerk, treden in het diëlektricum ook verschijnselen op die verband houden met de positionering van de ladingen volgens de lijnen van het elektrische veld in het isolatiemateriaal.

Welke meetmogelijkheden bieden isolatieweerstandsmeters?

Een gespecialiseerde isolatieweerstandsmeter maakt het uitvoeren van metingen in overeenstemming met de geldende norm mogelijk, dus voor een bepaalde meetspanning en met de noodzakelijke nauwkeurigheid.

Hij biedt de mogelijkheid tot:

• instelling van de spanning;
• regeling van de meettijd;
• het uitvoeren van cyclische metingen;
• aanduiding van de waarde van de lekstroom van de isolatie;
• aanduiding van de waarde van de polarisatiestroom van het diëlektricum.

Geavanceerde meetinstrumenten maken verder metingen met drie leidingen mogelijk, waardoor de invloed van de oppervlakkige lekstroom op het resultaat wordt geëlimineerd.

Samenvatting

Door meting van de isolatieweerstand kunt u onzichtbare beschadigingen van kabels en installaties opsporen die zijn veroorzaakt door mechanische beschadigingen, vocht of verontreinigingen. Door het uitvoeringen van de metingen bij verschillende temperaturen en luchtvochtigheid kunt u eveneens de staat en kwaliteit van de kabelisolatie beoordelen.